Youp is gestopt en dat doet me meer dan ik dacht.

Ik heb de afgelopen tien, twintig jaar zeker meer dan tien keer gedroomd over Youp van ’t Hek. Ik verzin dit niet, zo eens in de, laat ik zeggen, zeven maanden of zo, dan is Youp daar weer in een droom. Vaak is de setting dat we samen zijn, kletsen, en dan is zijn vrouw er soms ook bij, de lieve, zachte Debbie Petter, die ik ook meerdere malen ontmoet heb. In een van de dromen waren Youp en ik op de Westertoren.

Ik verzin dit niet, hè? Ik vind het net zo ongemakkelijk als grappig, maar vooral grappig. Dromen over je held.

Youp van ’t Hek heeft gisteren z’n laatste voorstelling gespeeld en dat emotioneert me meer dan ik dacht. Youp heeft een heel grote rol gespeeld in mijn leven, in wie ik ben en hoe ik naar de dingen kijk. Door zijn voorstellingen ben ik zelf cabaret gaan maken.

In 1991 had ik verkering met Marieke en om te vieren dat we één jaar hadden, stuurde haar moeder Tineke ons samen naar de Zwolse Schouwburg Odeon. Ik was vijftien jaar. Daar speelde Youp “Alles of Nooit”. Het was een magische ervaring, we zaten op rij drie en ik herinner me dat we ergens in die voorstelling onze ogen dicht moesten doen. Daarvoor had ik thuis bij Marieke en Tineke al het prachtige “Hond Op Het IJs” gezien, die ik vele malen zou luisteren, over mannen in joggingpakken, over de broers die niet helemaal goed zijn. Ik luisterde net de intromuziek van “Hond Op Het IJs” nog eens en dat is voor mij 18-karaats melancholie. Ik ruik en voel mijn jeugd.

Stoerste moment uit mijn leven

In de zomer van 1992 ging het uit met dezelfde Marieke, luisterde ik nog meer CD’s, onder andere “Verlopen en Verlaten”, waar mijn latere goede vriend Frits Jansma nog het decor van had gedaan, de briljante “Eerste Officiële Echtscheidings CD”. Ik was betoverd en ik besloot zelf een voorstelling te maken. Een voorstelling voor de laatste schooldag, tien maanden later. Na maanden schrijven, voorbereiding en repeteren in klaslokalen, speelde ik die voorstelling, 17 jaar oud, voor een stampvolle aula voor een publiek van gemiddeld 16 jaar. Mijn stoerste moment uit mijn leven. Daarna werd ik in het Gereformeerde Circuit vaak gebeld, een leraar nam me op sleeptouw en speelde ik in het land. Bij gereformeerde jeugdgroepen. Ook het begin van een grap.

Ik tikte een brief aan Youp

In de zomer van 2002 worstelde ik met het schrijven. Ik had de halve finale van Cameretten eens gehaald, wat supercool was, maar ik moest in die finale komen om kans te maken op een impresariaat. Ik wilde dat jaar weer meedoen.
Op een avond, ik had een paar biertjes op, ging ik naar bed, om na vijf minuten het licht weer aan te doen. Ik stapte uit bed, ging achter mijn logge computer zitten en tikte een brief aan Youp. (die formulering ’tikte een brief’ is zeker van Youp)
Ik schreef onder andere dat ik na de try-out van mijn eerste voorstelling aan twee leraren vroeg of het niet te veel op Youp leek en dat een van de leraren zei: ‘Vanaf de eerste zin, maar dat is helemaal niet erg.’

Blijven Schrijven

Drie weken later aten Youp en ik in Vooges op de Utrechtsestraat in Amsterdam. Wauw. Youp wilde mij ontmoeten, wat ontzettend aardig. Toen hij binnenkwam, stukkie kleiner dan ik, stelde hij zich voor als Youp van ’t Hek. Hij nam een groot glas jus d’orange want hij was net ziek geweest. Met de barman praatte hij over een wedstrijd van Duitsland, het was tijdens een WK voetbal. Ik was nerveus, vertelde over wat ik deed. Hij drukte mij op het hart om vooral veel te schrijven. ‘Blijf schrijven en schrijven, dan vind je je toon en ritme.’ Dat heb ik gedaan. Ik ben blijven schrijven en schrijven.

Later zou ik Youp nog af en toe tegenkomen en in het Betty Asfalt Complex sprak ik ‘m aan en zei ‘m dat we eens gegeten hadden. Hij legde de handen op mijn schouders, keek me aan en zei: ‘Waar was dat dan?’ En toen wist hij het weer. Ik vond die handen op mijn schouders zo lief.

Ergernissen

Hoe groot is de invloed van Youp op mij geweest? Enorm. Zo hebben wij de gemeenschappelijke liefde om mensen af te zeiken. En dat komt niet door ons, nee, daar geven die mensen veel aanleiding voor. Lasagne is lekker, veel vrouwen zijn lekker en dat mogen Youp en ik nog gewoon zeggen, maar zeiken op het potsierlijke, aanstellerige en rare van mensen is minstens net zo lekker. Mijn stuk over de Zeven LinkedIn Ergernissen is zeker ook geïnspireerd door Youp van ’t Hek. Wat de burgerlul en de saaie, seksloze mokkels voor Youp zijn, is de LinkedIn Maatschappij voor mij. Tenenkrommend. Met je ‘Leidinggeven vanuit je knieholte in drie stappen’
Laatst bijvoorbeeld ging iemand schrijven ‘20 jaar op LinkedIn, wat een ontdekkingsreis’ en ‘LinkedIn heeft mij niet alleen naar onverwachte netwerken geleid, maar ook unieke inzichten en kansen geboden.’ Het kan gewoon niet waar zijn dat deze meneer dat meent, hij kletst maar wat. Humorloos gelul. Ik bedenk me nu dat dit waarschijnlijk met ChatGPT gedaan is, wat hem helemaal een sneue zak maakt.

Laatst zag ik hem dichtbij zijn huis wandelen op de Leidsegracht, ik herkende hem van meters afstand, blauw vestje, zwarte hoed. Hij was aan het bellen, anders had ik ‘m graag even iets gezegd. Ik groette hem en hij groette vriendelijk terug. Nog steeds ben ik vereerd dat Youp mij dan herkent.

Ik had hem graag willen zeggen: bedankt Youp. Voor al die mooie jaren, voor je kijk op de dingen, hoewel we de laatste jaren misschien ook anders over zaken dachten. Bedankt voor je humor, voor Pogorelich, voor de melancholie, voor de inspiratie om het podium op te gaan, voor Meneer Alzheimer en Niemand weet hoe laat het is.
De afgelopen tijd zit ik soms in wat zelftwijfel af te vragen of ik misschien niet te kritisch ben. Ook in de liefde. Maar nee, nu ik dit stuk zo schrijf realiseer ik me dat ik juist kritisch moet blijven. Dat ik net als Youp een groot hart heb, en bij mij is er even geleden ook wat aan gesleuteld, dat ik net als Youp liters melancholie heb, fijngevoelig ben en focking kritisch.

En omdat niemand weet hoe laat het is, moet ik nooit gaan voor minder en sowieso voor een lekker wijf.
Mogen Youp en ik gewoon nog zeggen: lekker wijf. Ik heb nog een strippenkaart voor deze aanduiding van leuke, smaakvolle, intelligente en prachtige vrouwen voor de komende dertig jaar. En het leuke: echt lekkere wijven weten dat ze het zijn en zijn zo lekker omdat ze altijd blijven ademhalen en niet verkrampen. Godverdomme. Oh ja, vloeken, Jezus Christus, takke teef, stoephoer, sneu lul, dat heb ik ook van Youp geleerd.

Goed. Zet ik nu even Scarlatti op, gespeeld door Pogorelich, –  hoorde ik dat in “Ergens in de Verte”? – om daarna nog meer dingen te doen die god verboden heeft, meer vrijen, meer lachen, meer spelen met vuur. Heerlijk.

Dank, dank, dank, dank, Youp.